‘Vragen om lessen in het
Spaans kan gevaarlijk zijn’

(ingezonden naar Trouw op 24 december 2021)

Deze week las ik in Trouw het artikel ´Bedreigd omdat je in het Spaans les wilt´ (in het online-artikel onder de naam ‘Vragen om lessen in het Spaans kan gevaarlijk zijn’, red.). Met stijgende verbazing las ik dit artikel, waarin het narratief van conservatief nationalistisch Spanje wordt verkondigd.

Allereerst de context: het onderwijssysteem valt in Spanje onder verantwoordelijkheid van de deelregeringen. Het Catalaanse ministerie van onderwijs heeft gekozen voor het Canadese onderwijsmodel, waar goede ervaringen zijn met onderwijs voor tweetalige kinderen. Doel van dit model is het garanderen dat kinderen beide talen zo goed mogelijk beheersen. In de praktijk werkt dit systeem – dat in 1983 in werd ingevoerd- ook goed in Catalonië. Studies wijzen uit dat Catalaanse kinderen het Spaans net zo goed beheersen als hun Spaanse leeftijdsgenootjes.

Het zal u niet verbazen dat de Catalaanse taal een gevoelige kwestie is. Ten tijden van de Franco-dictatuur, die iedereen boven de 50 jaar nog heeft meegemaakt, was de Catalaanse taal verboden. Deze periode heeft diepe sporen achter gelaten bij veel Catalanen.

Een rechter heeft nu geoordeeld dat het Catalaanse onderwijssysteem anders moet. Dat is tegen het zere been van vele Catalanen. Het is namelijk niet aan de rechter, maar aan de politiek om dit te bepalen. Zoals zoveel andere onderwerpen grijpt de Spaanse justitie, die onder sterke invloed staat van de (rechts) conservatieve politiek partijen, in op politieke besluiten van het Catalaanse parlement (Generalitat).
Ik noem een drietal andere voorbeelden van rechterlijk ingrijpen op politiek besluiten:

• de rechter haalde tot 4 keer toe een streep door de aanstelling van de door de Generalitat gekozen presidentskandidaat,
• de rechter verwierp het Catalaanse statuut dat was goed gekeurd door de Generalitat, het Spaanse parlement en bekrachtigd was in een Catalaans referendum,
• de rechter draaide Catalaanse regelgeving terug inzake tegemoetkoming van energiekosten voor minder bedeelden. Het ingrijpen door de rechter in het Catalaanse onderwijssysteem is het zoveelste voorbeeld waarbij aan de Catalaanse autonomie getornd wordt.

In het artikel in Trouw worden twee anonieme onafhankelijkheidsgezinde prominenten opgevoerd. Zij zouden hebben opgeroepen tot agressie en het wegpesten van het gezin.
De onafhankelijkheidsbeweging kenmerkt zich juist door een pacifistische houding en een strikte scheiding tussen Spaanse politiek en Spaanse burgers. Ten allen tijden roepen de leiders van de onafhankelijkheidsbeweging op tot vreedzame acties en tot dialoog en verbinding met Spaanse burgers.
Graag zou ik dan ook van u vernemen welke Catalanen zich waar en wanneer op deze schandelijke wijze hebben uitgedrukt?

Het toeval wil dat mijn vader geboren is in Canet de Mar, het dorp waar de betreffende school staat. De school werkt aan een veilige omgeving voor alle kinderen. Dat politie eraan te pas moest komen om de kinderen te beschermen is onjuist. U kunt hierover rechtstreeks navraag doen bij de school: Turó del Drac (T 93 7943879).

De Catalanen vinden steun voor hun bezorgdheid bij de Raad van Europa. Onlangs tikte de Raad Spanje op de vingers vanwege het ‘opleggen van de Castiliaanse taal’ en gebrek aan bescherming van regionale talen en minderheidstalen. Ik hoop dat Trouw in de toekomst haar oren wil laten hangen naar onze Europese waarden en zich niet voor het karretje laat spannen van de Spaanse nationalisten.

Met een vriendelijke groet,
Laura Prat Bertrams

• © Eduard Bekker
  Niets op deze site waarvan de rechten bij mij berusten mag worden overgenomen zonder mijn toestemming.