Toen kindersterfte nog heel gewoon was

Een droeve herinnering

Het sneeuwde. De kinderen konden niet buiten spelen. Wouter had eerst een poos gelezen. En nu zat hij bij de tafel weer te tekenen. Geert morste ook wat op een stuk papier. Aaltje kwam binnen. Ze keek eens naar de tekeningen, eerst naar die van Wouter, toen naar die van Geert.

„Wat zijn die prachtig!” plaagde ze.
Geert wist wel beter. Hij sprong van de stoel en hij pakte zijn zus beet. Hij begon met Aaltje te vechten, niet uit ernst, maar uit gekheid. Hij duwde haar achteruit. Aaltje had er plezier in en liet zich duwen. Ze deed net, of ze die kleine jongen niet aan kon. En zo ging ze hoe langer hoe verder achteruit, totdat ze eindelijk tegen de muur stond. Hier moest ze wel blijven staan, want Geert kon er haar niet doorheen duwen. Toch leek het wel, of Geert het proberen wou. Hij greep met beide handen Aaltje aan weerszijden vast. Toen boog hij het hoofd voorover en duwde daarmee tegen Aaltjes lijf. Zijn benen zette hij schrap.

Aaltje lachte maar steeds en riep:

„Houd toch op, jongen! Moet ik nu door de muur heen?”

„Pas op! Pas op!” riep Moeder, die juist binnenkwam. „Aaltje, je duwt met je hoofd het portretje eraf.”

Maar het was al te laat. Aan de muur hing een portretje in een lijstje. Dat had Aaltje met haar hoofd op zij geschoven en zo op de grond doen vallen.

Gauw kwam Moeder, om het op te rapen. Het was gelukkig nog niet gebroken. „Kinderen, kinderen, wat zijn jullie toch onvoorzichtig.”
 

Aaltje en Geert gingen bij Moeder staan en Wouter kwam er ook bij. Ze keken met haar naar het portret. Er stonden vijf kinderen op: twee meisjes en drie jongens.

„Dat ben ik,” zei Aaltje.

„En dat ben ik,” zei Geert. „Ja,” zei Wouter. „En hier sta ik, en dat zijn Willem en Marietje.” En hij wees het jongetje en het meisje aan, die er bovendien nog op stonden.

„Willem zou nu twaalf jaar geweest zijn,” zei Moeder, „en Marietje zes.”

Moeder zei dat met een zachte stem. En dat was geen wonder, want Willem en Marietje waren ook twee kinderen van haar. Maar nu waren ze dood. Vier jaar geleden waren ze gestorven.
 

O, dat was heel treurig geweest. Willem was ziek uit school gekomen, met erge keelpijn. Toen had hij harde koorts gekregen. En vier dagen daarna was hij gestorven. Hij had een hevige keelziekte gehad. En terwijl Willem ziek te bed lag, had Marietje uit een flesje met vergif gedronken. Daardoor was ze nog dezelfde dag gestorven. Twee kinderen hadden Vader en Moeder toen achter elkaar verloren.

Moeder had vaak de droevige geschiedenis verteld, om haar kinderen te waarschuwen. En nu ook zei Moeder: „Drink toch nooit iets, wat je niet kent. Dat arme kind! Ik zat bij Willem aan ’t bed en Marietje speelde een beetje met jullie in de keuken. Want jullie mochten niet bij Willem in de kamer, omdat die keelziekte zo besmettelijk was. En toen maakte ze het kastje open onder het aanrecht. En daar haalde ze 't flesje uit. En toen heeft ze een slokje naar binnen gekregen. Maar dat was al te veel. O, wat heeft dat arme kind moeten lijden! Het was vreselijk!”

Moeder schreide. Voorzichtig hing ze het portretje weer op zijn plaats.